EÜ’de “Atatürk Temalı Tahta Kalıp Baskı Sanatı” atölye çalışması yapıldı

Ege Üniversitesi (EÜ) Emel Akın Meslek Yüksekokulu tarafından “Atatürk ve Cumhuriyet Günleri” etkinlikleri kapsamında “Atatürk Temalı Tahta Kalıp Baskı Sanatı” adlı atölye çalışması yapıldı. Küratörlüğünü Emel Akın Meslek Yüksekokulu öğretim görevlileri Şükran Tümer  ve Berna Aybartürk’ün yaptığı etkinliğe öğrenciler yoğun ilgi gösterdi. Etkinlikte geleneksel sanatlarından olan “yazmacılık sanatı” çalışılarak öğrencilere farklı bir atmosfer yaşatıldı.

Etkinliğin açılışında konuşan Öğr. Gör. Şükran Tümer, “Emel Akın Meslek Yüksekokulu olarak her yıl Cumhuriyet Bayramı etkinliklerimizde Atatürk temalı tahta kalıp baskı çalışmaları gerçekleştiriyoruz. Derslerimizde, Berna Aybartürk hocamla birlikte uygulamalı atölye çalışmalarına özellikle önem vererek tahta kalıp baskıyı öğrencilerimize ‘yazmacılık sanatı’ olarak anlatıyoruz. Yazmacılık, geçmiş yıllarda Anadolu’nun birçok şehir ve kasabasında icra edilmiş geleneksel bir Türk el sanatıdır. Bu sanatta kullanılan tahta kalıplar, genellikle ıhlamur ağacından oyularak yapılır. Ihlamur ağacından kalıp oyan ustalara ‘oyma ustası’ veya ‘tahta kalıp oyma ustası’ denir. Bu kalıpları kumaşa basan sanatkârlara ise ‘bezeme ustası’ adını veririz. Aslında, o dönemin tahta kalıp baskı ustaları, günümüzün baskı tasarımcıları olarak kabul ediliyor. Bu önemli geleneksel sanatı her yıl düzenlediğimiz çalıştaylarda öğrencilerimizle paylaşmaya devam ediyoruz. Öğrencilerimizin geleneksel sanatları öğrenmesini çok önemsiyoruz. Adını başörtülerinden alan geleneksel Türk el sanatlarımızdan yazmacılıkta, zaman zaman geleneksel Türk motiflerini, zaman zaman da Hitit üçlemesi gibi yöresel ve medeniyetlere ait dönem motiflerini işliyoruz” dedi.

“Atatürk’ü ve imzasını konu alan baskılar yapıyoruz”

Öğr. Gör. Şükran Tümer, “Bugün, Cumhuriyet Bayramı ve Atatürk’ü Anma etkinlikleri kapsamında, özellikle Atatürk’ü ve imzasını konu alan baskılar yapıyoruz. Uyguladığımız yüzey düzenlemeleriyle öğrencilerimize hem bu geleneksel sanatı tanıtıyor hem de Cumhuriyet’i anma etkinliklerimizde bu anlamlı çalışmalara yer veriyoruz. Kalıplar, özellikle Tokat bölgesinde geleneksel olarak elle oyulmaktadır. ‘Elle oyulması mı daha doğru, yoksa modern teknikler mi?’ sorusu, katıldığımız sempozyum ve kongrelerde sıkça tartıştığımız bir konudur. Elle üç saatte  üç kalıp yapılabiliyorken, lazer teknolojisiyle aynı sürede yirmi kalıp üretilebiliyor. Peki, bu durumda hangisi daha doğru? Dijital çağda lazerle üretim daha mantıklı gibi görünse de el oyması kalıpların kendine has bir değeri vardır. Ustanın küçük dokunuşları, motiflerdeki hafif asimetriler ve her birinin diğerinden biraz farklı olması, baskıya daha özgün bir etki katmakta ve el yapımı hissini güçlendirmektedir. Lazerle yapılan kalıplarla yapılan baskıların ise kusursuzluğu nedeniyle serigrafi baskıdan ayırt edilmesi zorlaşabilmektedir” diye konuştu.

Etkinlikte öğrenciler, öğretim görevlileri eşliğinde tahta kalıplarla baskı yapma deneyimi yaşadı. Her öğrenci Atatürk’ün ve imzasının basılı olduğu kalıplarla yazmalara baskılarını uyguladı ve geleneksel yazmacılık sanatını birebir deneyimledi. Uygulamalı atölye çalışması sayesinde öğrenciler, hem sanata dokundu hem de kültürel mirasa katkı sağladı. Etkinlik, katılımcılardan büyük ilgi ve beğeni topladı.

Kaynak: (BYZHA) Beyaz Haber Ajansı